दिल्ली आणि एनसीआरमध्ये वायू प्रदूषण पुन्हा धोकादायक पातळीवर पोहोचले आहे. परिस्थिती इतकी गंभीर झाली आहे की केवळ देशांतर्गत चिंता वाढली नाही, तर परदेशांवरही याचा परिणाम दिसून येऊ लागला आहे. खराब हवेच्या गुणवत्तेमुळे युके, कॅनडा आणि सिंगापूरसारख्या शहरांनी त्यांच्या नागरिकांसाठी प्रवास सल्ला (ट्रॅव्हल अॅडव्हायझरी) जारी केला आहे.
दरम्यान, वाढत्या प्रदूषणाविरुद्ध कोणता मास्क सर्वात प्रभावी ठरेल हा जनतेसमोरील सर्वात मोठा प्रश्न आहे. तर, आज आपण तुम्हाला सांगूया की या वाढत्या वायू प्रदूषणासाठी कोणता मास्क सर्वोत्तम ठरेल.
दिल्लीतील हवेची गुणवत्ता सतत खालावत आहे
सोमवारी, दिल्लीतील अनेक भागात हवा गुणवत्ता निर्देशांक (AQI) अत्यंत वाईट श्रेणीत नोंदवला गेला. आनंद विहारमधील AQI ४९३ आणि जहांगीरपुरीमधील AQI ४९८ वर पोहोचला, जे दोन्ही गंभीर श्रेणीत येतात. केंद्रीय प्रदूषण नियंत्रण मंडळाच्या मते, राजधानीतील ३८ स्थानकांवर हवेची गुणवत्ता गंभीर श्रेणीत राहिली.
दाट धुके आणि धुक्यामुळे दृश्यमानता देखील खूपच कमी झाली आहे. प्रदूषणाच्या गंभीर परिस्थितीच्या पार्श्वभूमीवर, एअर क्वालिटी मॅनेजमेंट कमिशनने ग्रेडेड रिस्पॉन्स अॅक्शन प्लॅनचा टप्पा ४ लागू केला आहे.
मास्क खरेदी करताना तुम्ही काय विचारात घेतले पाहिजे?
प्रदूषणापासून संरक्षण करण्यासाठी मास्क निवडताना सर्वात महत्त्वाचा विचार म्हणजे त्याची गाळण्याची क्षमता. तज्ञांनी शिफारस केली आहे की प्रदूषणापासून संरक्षण करण्यासाठी PM 2.5 सारखे अतिशय सूक्ष्म कण गाळू शकणारा मास्क वापरावा.
योग्य फिटिंग देखील आवश्यक आहे. जर मास्कच्या कडांमधून हवा बाहेर पडत असेल तर ते कुचकामी मानले जाते. तथापि, जास्त काळ घालता येणारा आरामदायी मास्क संरक्षणासाठी अधिक प्रभावी असतो.
कापडी आणि सर्जिकल मास्क का कुचकामी आहेत?
कापडी मास्क दिसायला चांगले दिसतील, पण ते शहरी प्रदूषणात असलेल्या सूक्ष्म कणांना रोखण्यासाठी प्रभावी नाहीत. सर्जिकल मास्क काही प्रमाणात संरक्षण देतात, परंतु त्यांच्या सैल फिटिंगमुळे, ते पीएम २.५ कणांपासून पूर्णपणे संरक्षण देत नाहीत. म्हणूनच, तीव्र प्रदूषणादरम्यान कापड आणि सर्जिकल मास्कवर अवलंबून राहणे धोकादायक ठरू शकते.
N95, KN95 आणि FFP2 हे योग्य पर्याय का आहेत?
तज्ञांच्या मते, N95, KN95 आणि FFP2 सारखे श्वसन यंत्र प्रदूषणाविरुद्ध सर्वात विश्वासार्ह संरक्षण मानले जातात. योग्यरित्या परिधान केल्यास, हे मुखवटे 95 टक्के सूक्ष्म कणांना रोखू शकतात. हे मुखवटे गर्दीच्या रस्त्यांवर प्रवास करणाऱ्या आणि सार्वजनिक वाहतुकीचा वापर करणाऱ्यांसाठी देखील अधिक प्रभावी आहेत.
याव्यतिरिक्त, दमा, ऍलर्जी किंवा श्वसनाच्या समस्या असलेल्यांसाठी, N99 सारखे उच्च दर्जाचे मास्क जास्त आराम देऊ शकतात. हे मास्क अगदी लहान कणांना देखील फिल्टर करतात. ऑफिसमध्ये जाणाऱ्यांसाठी, पुनर्वापर करण्यायोग्य आणि बदलण्यायोग्य फिल्टरसह N95 मास्क दीर्घकालीन वापरासाठी आदर्श आहेत.
